Άρθρο του κ.Κασίμη Θεοφάνη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό IT Security.

Διαδίκτυο των Πραγμάτων ή μήπως Διαδίκτυο των Απειλών;;;

Το Διαδίκτυο των πραγμάτων θα γίνει σύντομα ο μεγαλύτερος φορέας των επιθέσεων σε εταιρείες, καθώς ο αριθμός των συνδεδεμένων συσκευών αναμένεται να ανέλθει μεταξύ 20 δισεκατομμύρια και 50 δισεκατομμύρια μονάδες το 2020.

Η Gartner προβλέπει ότι μέχρι το 2020 περισσότερο από το 25% οι επιθέσεις σε επιχειρήσεις θα περιλαμβάνουν το Ίντερνετ των Πραγμάτων, αλλά οι δαπάνες για την ασφάλεια του IoT αναμένεται να φθάσουν τα 547 εκατομμύρια $ το 2018, σχεδόν το διπλάσιο του προηγούμενου έτους 281.540.000 $ και δεν θα σταματήσει εκεί! Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι κίνδυνοι κάθε χρόνο θα πολλαπλασιάζονται και τα κόστη για την ασφάλεια θα αυξάνονται δραματικά!

Επίσης, η Gartner πιστεύει πως στα αµέσως επόµενα λίγα χρόνια, αυτού του είδους η συνδεσιµότητα θα θεωρείται standard. Πρόκειται ξεκάθαρα για ένα disruptive γεγονός, το οποίο θα οδηγήσει σε µια πλήρη αναθεώρηση του επιχειρείν. Για παράδειγµα, οι CIOs θα πρέπει να καταλάβουν πως οι πλέον ανταγωνιστικές προκλήσεις –αλλά ταυτόχρονα και οι µεγαλύτερες επιχειρηµατικές ευκαιρίες- θα προέλθουν όχι µόνο από την απλή ψηφιοποίηση ενός προϊόντος ή µιας υπηρεσίας, αλλά και από τη δηµιουργία ενός νέου business µοντέλου.

Υπάρχουν αρκετά σηµεία που δεν είναι ξεκάθαρα, συµπεριλαµβανοµένου του πότε θα εµφανιστούν κάποια κοινά πρότυπα λειτουργίας, πόσο καλά θα προσαρµοστούν οι επιχειρήσεις και η βιοµηχανία, αλλά και πώς θα εφαρµόσουν όλα αυτά στα επιχειρηµατικά µοντέλα τους.

Επιπλέον, όσο µεγάλες και εάν είναι οι ευκαιρίες, η εµπειρία δείχνει πως εξίσου µεγάλες θα αποδειχθούν και οι προκλήσεις, µε σηµαντικότερη αυτή της ασφάλειας. Με τόσα δισεκατοµµύρια συσκευές συνδεδεµένες, πώς µπορεί να είναι κάποιος βέβαιος πως τα δεδοµένα του θα παραµείνουν ασφαλή; Όπως έχουµε δει και στο παρελθόν, µια νέα τεχνολογία θα πρέπει πρώτα φτάσει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο στο θέµα της ασφάλειας προτού ξεκινήσει η ευρύτερη διάδοσή της. Για να γίνει περισσότερο κατανοητό αυτό, ας σκεφτούµε πόσο καιρό χρειάστηκαν οι επιχειρήσεις να µεταβούν στο cloud, ενώ ακόµα και τώρα πολλές από αυτές κωλυσιεργούν.

Μια ακόµα ανοιχτή πρόκληση είναι αυτή του privacy και του διαµοιρασµού αρχείων. Πρόκειται για ένα καυτό θέµα ακόµα και στις παρούσες συνθήκες – φανταστείτε πόσο πολύ θα αυξηθούν οι αντιδικίες και οι ανησυχίες, όποτε και όταν συνδεθούν αναµεταξύ τους δισεκατοµµύρια συσκευές. Επιπρόσθετα, µια µεγάλη µερίδα επιχειρήσεων θα πρέπει να αντιµετωπίσει ένα ακόµα θέµα, αυτό της µαζικής ποσότητας δεδοµένων που όλες αυτές οι συσκευές θα παράγουν. Με άλλα λόγια, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να βρουν τον τρόπο να αποθηκεύσουν, να εντοπίζουν, να αναλύουν και να κατανοούν τις τεράστιες ποσότητες των δεδοµένων αυτών.

Οποιαδήποτε συσκευή, τώρα ή στο μέλλον, έχει online διασύνδεση (πέρα από ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ταμπλέτες ή «έξυπνα» κινητά), αποτελεί μέρος του συνεχώς διευρυνόμενου «διαδικτύου των πραγμάτων». Όσο τα ρούχα, τα σπίτια, οι χώροι εργασίας (γραφεία και εργοστάσια), γενικότερα οι ιδιωτικοί και οι δημόσιοι χώροι γίνονται όλο και πιο «έξυπνοι», τόσο το «διαδίκτυο των πραγμάτων» θα επεκτείνεται και η ψηφιακή επικράτειά του θα καλύπτει ολοένα μεγαλύτερη έκταση, γεγονός που θα την καθιστά όλο και πιο θελκτικό στόχο για τους χάκερ.

«Αν ένα αντικείμενο είναι συνδεμένο στο διαδίκτυο, μπορεί κανείς να το βρει, και αν αυτό διαθέτει κάποιο λειτουργικό σύστημα, τότε μπορεί να πέσει θύμα χάκερ» δήλωσε ο Κέβιν Χέιλι, διευθυντής της εταιρείας κυβερο-ασφάλειας Symantec Security, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορτείο. «Καθώς αρχίζουμε να φέρνουμε στο σπίτι μας όλες αυτές τις “έξυπνες” συσκευές, πρέπει να αναλάβουμε και κάποια ευθύνη (για την προφύλαξή τους)» πρόσθεσε.

Ανάμεσα σε άλλα τεχνολογικά «θαύματα» στο παγκόσμιο συνέδριο του Λας Βέγκας, Defcon, υπήρχαν μωρουδιακά ρούχα που καταγράφουν την αναπνοή και τη θέση του μωρού (ενημερώνοντας online τους γονείς), μπάλες μπάσκετ με ενσωματωμένους ηλεκτρονικούς αισθητήρες, από μικρές οδοντόβουρτσες μέχρι μεγάλες «λευκές» συσκευές κουζίνας που «μιλάνε» με το διαδίκτυο, όπως επίσης online ζωτικές ιατρικές συσκευές (π.χ. βηματοδότες), καθώς και τα ολοένα πιο «έξυπνα» αυτοκίνητα που είναι πια παρκαρισμένα στα γκαράζ.

Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να παραβιαστούν από κακόβουλους χάκερ, είδη υπάρχουν στο Διαδίκτυο εκατοντάδες άρθρα και βίντεο με παραβιάσεις σε αυτοκίνητα, καφετιέρες και πολλά ακόμη! «Δεν νομίζω ότι οι ‘κακοί’ έχουν ακόμα συνειδητοποιήσει τα οφέλη γι’ αυτούς από την παραβίαση τέτοιων πραγμάτων» δήλωσε ο Κάταλιν Κοζόι, αρμόδιος για θέματα κυβερνο-ασφάλειας στην εταιρία Bitdefender.

Βέβαια, υπάρχει και η άλλη άποψη αυτή του Προέδρου και Διευθύνων Συμβούλου της Google, Έρικ Σμιντ, όπου ερωτήθηκε για το μέλλον του διαδικτύου σε ένα πάνελ στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας και απάντησε «θα απαντήσω πολύ απλά ότι το Ίντερνετ θα εξαφανιστεί».

«Θα υπάρχουν τόσο πολλές διευθύνσεις IP, τόσο πολλές συσκευές, τόσο πολλοί αισθητήρες, πράγματα που θα φοράμε, πράγματα με τα οποία θα είμαστε σε διαδραστική σχέση που δε θα τα νοιώθετε καν. Θα είναι ένα μέρος της παρουσίας σας στο χρόνο. Φανταστείτε ότι περπατάτε σε ένα δωμάτιο και το δωμάτιο είναι δυναμικό. Και με την άδειά σας, θα βρίσκεστε σε διαδραστική σχέση με ό,τι συμβαίνει στο δωμάτιο», είπε ο Έρικ Σμιντ.

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Google αναφέρθηκε στο αποκαλούμενο «ίντερνετ των πραγμάτων» στο οποίο οι συσκευές που θα τίθενται σε λειτουργία μέσω διαδικτύου, από τηλέφωνα έως και ρολόγια και από θερμοστάτες και λαμπτήρες προγραμματίζονται για να λειτουργούν από μόνες τους και να είναι πιο αποτελεσματικές.

Ο Έρικ Σμιντ πιστεύει ότι οι αλληλεπιδράσεις μας με αυτές τις συσκευές θα είναι εν τέλει εντελώς απρόσκοπτες.

Στο πάνελ που είχε τον τίτλο «Το μέλλον της ψηφιακής οικονομίας», ο Έρικ Σμιντ συζήτησε επίσης την κυριαρχία της Google στην αγορά αναζήτησης και τον αυξημένο ανταγωνισμό στην αγορά smartphone λέγοντας ότι «όλα τα στοιχήματα είναι άκυρα» λόγω των νέων παικτών στην αγορά.

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Google βρισκόταν στο ίδιο πάνελ με τη διευθύντρια του Facebook, Σέριλ Σάντμπεργκ, το διευθύνων σύμβουλο της Microsoft, Σάτια Ναντέλλα, και το διευθύνων σύμβουλο της Vodafone, Βιττόριο Κολάο.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι αν δεν εξαφανιστεί το Διαδίκτυο, θα μας κατασκοπεύει! Έτσι πιστεύει ο Ρίτσαρντ Στάλμαν σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, ο οποίος είναι δημιουργός του GNU Project, του Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού και της Ένωσης για την Ελευθερία του Προγραμματισμού, κρούωντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις παρακολουθήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης που συλλέγει προσωπικά δεδομένα χρηστών του Ίντερνετ μέσω διαδικτυακών εταιρειών καθώς και για το λεγόμενο Διαδίκτυο των Πραγμάτων, που απειλεί να εισβάλει στα σπίτια απλών πολιτών με την επίφαση της μέτρησης χρήσης καθημερινών προϊόντων, αντικειμένων και αγαθών, όπως της ηλεκτρική ενέργειας.

“Ψηφιακοί πληροφοριοδότες στα σπίτια πολιτών” αποκαλεί ο Στάλμαν την νέα τάση του ΙοΤ.

Αν έχει δίκιο ή όχι, η ιστορία θα το δείξει! Εσείς τι γνώμη έχετε;